Czym są nadużycia finansowe?

Nadużycia finansowe

W rozumieniu art. 1 lit. a Konwencji sporządzonej na mocy art. K.3 Traktatu o Unii Europejskiej w sprawie ochrony interesów finansowych Wspólnot Europejskich, nadużycie finansowe polega na:

w odniesieniu do wydatków – jakimkolwiek umyślnym działaniu lub zaniechaniu dotyczącym:

wykorzystania lub przedstawienia fałszywych, nieścisłych lub niekompletnych oświadczeń lub dokumentów, które ma na celu sprzeniewierzenie lub bezprawne zatrzymanie środków z budżetu ogólnego Wspólnot Europejskich lub budżetów zarządzanych przez, Wspólnoty Europejskie lub w ich imieniu,
nieujawnienia informacji z naruszeniem szczególnego obowiązku, w tym samym celu,
niewłaściwego wykorzystania takich środków do celów innych niż te, na które zostały pierwotnie przyznane,

w odniesieniu do przychodów – jakimkolwiek umyślnym działaniu lub zaniechaniu dotyczącym:

wykorzystania lub przedstawienia fałszywych, nieścisłych lub niekompletnych oświadczeń lub dokumentów, które ma na celu bezprawne zmniejszenie środków budżetu ogólnego Wspólnot Europejskich lub budżetów zarządzanych przez/lub w imieniu Wspólnot Europejskich,
nieujawnienia informacji z naruszeniem szczególnego obowiązku, w tym samym celu,
niewłaściwego wykorzystania korzyści uzyskanej zgodnie z prawem, w tym samym celu.

Nadużyciem jest wszelkie działanie lub zaniechanie, łącznie z podaniem błędnych informacji, które w sposób świadomy lub lekkomyślny wprowadza w błąd lub usiłuje wprowadzić w błąd stronę w celu osiągnięcia korzyści finansowej lub innej albo uniknięcia zobowiązania. Do najczęściej identyfikowanych nadużyć finansowych należą, m.in.: korupcja, konflikt interesów, nadużycia finansowe występujące podczas zamówień publicznych oraz fałszerstwa.

Polityka zwalczania nadużyć
W celu skutecznego rozwiązania problemu nadużyć wypracowano uporządkowane podejście do zwalczania nadużyć finansowych. Na cykl zwalczania nadużyć finansowych składają się cztery podstawowe elementy:

zapobieganie,
wykrywanie i zgłaszanie,
informowanie, raportowanie i korygowanie,
dochodzenie sądowe.

Jak zgłosić nadużycie?

Jeżeli posiadają Państwo wiedzę o okolicznościach mogących świadczyć o wystąpieniu nadużycia finansowego związanego z realizacją Programu Operacyjnego "Rybactwo i Morze" na lata 2014-2020, prosimy o przekazanie takiej informacji. Każdy sygnał dotyczący możliwości wystąpienia nadużycia finansowego jest szczegółowo badany, co umożliwia podjęcie stosownych działań zapobiegawczych lub korygujących.
Urzędnicy zatrudnieni w instytucjach europejskich mają obowiązek zgłaszania możliwych przypadków nadużyć finansowych lub korupcji, innej nielegalnej działalności lub uchybień dotyczących etyki zawodowej, które mogą stanowić poważne niedopełnienie obowiązków urzędnika UE.
Wszelkie informacje na temat nadużyć finansowych związanych z wdrażaniem Programu Operacyjnego można przekazywać:

w formie pisemnej na adres:
Urząd Marszałkowski Województwa Śląskiego
Wydział Terenów Wiejskich
ul. Ligonia 46
40-037 Katowice
w formie mailowej na adres poczty elektronicznej:
tereny.wiejskie@slaskie.pl

Informacja może zostać przekazana anonimowo.

Jednocześnie można złożyć zawiadomienie pisemne o podejrzeniu popełnienia przestępstwa. Zawiadomienie pisemne powinno spełniać wymogi formalne określone w art. 119 Kodeksu postępowania karnego, tj. zawierać oznaczenie:

organu do którego jest skierowane zawiadomienie,
osoby wnoszącej pismo: imię, nazwisko oraz adres;
opis sprawy, której dotyczy zawiadomienie;
ewentualne załączniki (np. dokumenty potwierdzające zaistnienie przestępstwa – faktury, umowy itp.)
datę i podpis osoby składającej zawiadomienie.

Zawiadomienie może zostać wysłane pocztą tradycyjną, pocztą elektroniczna, faksem lub dostarczone osobiście.

Nadużycia finansowe można zgłasząć również poprzez formularz zamieszczony pod adresem https://mgm.gov.pl/bez-kategorii/naduzycia-finansowe-formularz/

Każde zgłoszenie – bez względu na to, czy jest anonimowe, czy nie – traktujemy priorytetowo, a Państwa zgłoszenia mają charakter poufny.

Kontakt do OLAF

OLAF to Europejski Urząd ds. zwalczania nadużyć finansowych. Jest odpowiedzialny za prowadzenie dochodzenia w sprawie nadużyć na szkodę budżetu UE, korupcji oraz poważnych uchybień wewnątrz instytucji europejskich i opracowuje politykę zwalczania nadużyć finansowych na potrzeby Komisji Europejskie.
Do OLAF można zgłosić wszelkie przypadki podejrzeń wystąpienia nadużyć finansowych, również anonimowo. Istotne jest, aby informacje przekazane do OLAF były w miarę możliwości dokładne i szczegółowe (o ile to możliwe warto załączyć istotne dokumenty). Z OLAF można komunikować się w języku polskim.

Jak można zgłosić nadużycie do OLAF?

Zgłoszenie online - report fraud online
Zgłoszenie przez formularz kontaktowy (na stronie WWW) - email OLAF
Zgłoszenie na adres korespondencyjny:
European Commission,
European Anti-Fraud Office (OLAF)
Investigations & Operations
B-1049 Brussels, Belgium

Przydatne dokumenty

W celu poszerzenia wiedzy na temat nieprawidłowości - w tym nadużyć finansowych - Instytucja Zarządzająca zaleca zapoznanie się z następującymi dokumentami:

Wytyczne i rozporządzenia:

Wytyczne KE dla państw członkowskich i instytucji wdrażających programy "Ocena ryzyka nadużyć finansowych oraz skuteczne i proporcjonalne środki zwalczania nadużyć finansowych

Wytyczne w zakresie sposobu korygowania i odzyskiwania nieprawidłowych wydatków oraz raportowania nieprawidłowości w ramach programów operacyjnych polityki spójności na lata 2014-2020

Konwencja w sprawie ochrony interesów finansowych Wspólnot Europejskich

Opracowania:

Praktyczny przewodnik dla instytucji Zarządzających „Wykrywanie przerobionych dokumentów w dziedzinie działań strukturalnych”

Praktyczny przewodnik dla kierowników „Identyfikowanie przypadków konfliktu interesów w postępowaniach o udzielenie zamówień publicznych w ramach działań strukturalnych”

Wskazówki antykorupcyjne dla urzędników – opracowanie CBA

Poradnik antykorupcyjny dla urzędników

Rekomendacje postępowań antykorupcyjnych przy udzielaniu zamówień publicznych

Sprawozdanie Komisji dla Parlamentu Europejskiego i Rady za rok 2013 „Ochrona interesów finansowych Unii Europejskiej – Zwalczanie nadużyć finansowych”

Ważne strony internetowe